Koelkasten lijken soms onvermoeibare werkpaarden in de keuken, maar wist u dat ze stiekem een van de grootste energieslurpers in huis zijn? Het heeft niet alleen met het energielabel te maken. Gebrek aan goed onderhoud of het negeren van basisfuncties speelt vaak een grotere rol — zelfs in 2025 blijf ik me hier over verbazen.
Het juiste gebruik van je koelkast maakt verrassend veel verschil.
Afbeelding: Shutterstock
Hoeveel elektriciteit uw koelkast gebruikt, hangt voor een flink deel van uzelf af. De inhoud, deurbekleding — zelfs de plek in de keuken doet ertoe. Maar er is één basisfunctie die ik opvallend vaak zie overgeslagen worden, en die maakt écht het verschil.
Temperatuurinstelling: klein knopje, groot effect
Koelkasten zitten vol handige snufjes, maar de simpelste wordt het vaakst vergeten: de temperatuur netjes instellen. Zet u de koelruimte te koud, dan draait de compressor overuren en schiet uw stroomrekening omhoog. Het perfecte schema? Vriesvak −18°C, koelgedeelte zo’n 4–5°C — meer koelen is meestal nergens voor nodig in Nederland. Ik check het zelf standaard na elke voorjaarsschoonmaak.
Naast temperatuur is de indeling van uw etenswaren cruciaal. Veel moderne modellen — bijvoorbeeld de nieuwste Liebherrs — laten precies zien waar u vlees, groente of zuivel het beste kwijtkunt. Zo blijft alles langer vers en werkt het koelproces efficiënter.
Maar let op: zelfs met de ideale temperatuur kan uw koelmachine energie verspillen. Veelvoorkomende boosdoeners? Slechte deurrubbers en ijsvorming. Regelmatig ontdooien en deurstrips controleren — ik doe het zelf elke drie maanden, is slechts een kleine moeite. En trek even tijd uit om misplaatste groente uit het vriesvak te vissen, scheelt je op de lange termijn weer stroom.
Met een slimme indeling en regelmatig ontdooien bespaart u ongemerkt elektriciteit.
Kies uw koelkast slim: niet groter dan nodig
Bij het kiezen van een nieuwe koelkast is méér niet altijd beter. Singles en stellen redden het makkelijk met een model van 200-250 liter. Grotere gezinnen wijzen vaak meteen naar een 500-litertopper — maar besef: hoe meer liters, hoe hoger de basiskosten per jaar. Bent u een echte ijsliefhebber (ik beken, mijn diepvries is altijd vol Ben & Jerry’s), kies dan een koel-vriescombinatie.
Liefhebbers van ingebouwde keukenmeubels blijven trouw aan de inbouwkoelkast — niet te onderscheiden van de kastjes, wel zo strak. Sommige mensen gaan liever voor een losse mono-klimaatkoelkast met aparte vriezer van het type Inventum — ideaal voor eengezinswoningen in Utrecht of Den Bosch. En wilt u ruim vriesschap én water uit de deur, dan zijn die grote Amerikaanse side-by-side-modellen van Samsung hier opeens geen overbodige luxe meer (al neemt hun diepte vaak een halve keuken in beslag — dat dan wel).
Groot huishouden? Dan loont een flinke koel-vriescombi — maar meet uw keuken even op voor aanschaf.
Handige extra’s voor 2025: het nieuwe normaal?
Oudere koelkasten zijn berucht om hun energiehonger. Moderne merken in Nederland (zoals Bosch of AEG) hebben zuinige A-label-modellen — lager op het label betekent in 2025 écht minder stroom kosten. Let bij aankoop absoluut op het verbruik in kWh/jr én de geluidsproductie.
Wie extra luxe zoekt, vindt nu allerlei handige functies. Geen zin meer in ontdooien? Let dan op No Frost-technologie. Voor koelte-turbos dient tegenwoordig “SuperCool” (ik ben dol op die knop als ik thuiskom van de markt). Met invertercompressoren lopen de stilste modellen soms maar 35 dB — zeer welkom in studentenstudio’s, waar stilte een schaars goed is na 02:00 uur.
Uw koelkast: sluipmoordenaar van de energierekening?
Krabt u zich ook weleens achter het oor bij het zien van de stroomfactuur? Waarschijnlijk is de koelkast — samen met de wasdroger — een van de grootste boosdoeners. Hou de basisregels in ere: check de temperatuur, laat geen ijs aankoeken, en zet ‘m nooit direct naast het fornuis. Uw portemonnee merkt het sneller dan gedacht: volgens Milieu Centraal bespaart u met deze simpele aandachtspunten elk jaar tot honderden euro’s in stroom — een boodschap die ik maar wat graag in heel Noord-Holland verspreid.