In het Verenigd Koninkrijk wordt voorlopig afgezien van de omstreden verplichte quota voor warmtepompen. Die zouden vanaf april installateurs en fabrikanten gaan verplichten een minimum aantal warmtepompen te verkopen — en forse boetes opleggen voor het installeren van traditionele gasketels en andere emissie-veroorzakende installaties. Maar volgens brancheorganisaties blijft de interesse onder huishoudens opvallend laag.
Gaat Groot-Brittannië afstand nemen van het ambitieuze warmtepompenbeleid? Foto: Martin Bárta / DALL.E
Waarom zet de Britse regering nu een stap terug?
Het plan om tegen 2028 jaarlijks 600.000 warmtepompen in Britse huizen te installeren, leek een sleutelstuk in de nationale klimaatstrategie. Maar bronnen rond premier Rishi Sunak spreken nu openlijk over uitstel van de nieuwe quota. Volgens Financial Times staan veel installatiebedrijven juist onder druk — niet alleen door een tekort aan gecertificeerde monteurs, maar vooral omdat er simpelweg te weinig vraag is bij consumenten.
Het idee was dat grote ketelverkopers vanaf april minstens 4% van hun totaal aan verkopen uit warmtepompen moesten halen. Bleef een bedrijf daaronder, dan dreigde een boete van 3.000 pond (ruim €3.400) per gemiste pomp. De overheid stelt dat deze 4% nu al gehaald wordt, maar het doel zou richting 2026 verder stijgen naar 6%.
Consument beschermd, maar het klimaat?
Volgens betrokkenen draait alles uiteindelijk om één vraag: wie betaalt de rekening van de groene omslag tijdens een energiecrisis? De regering kiest nu voor het beschermen van consumenten tegen stijgende woonlasten. Denk aan het opschorten van het verbod op nieuwe benzine- en dieselauto’s tot ná 2035, en het uitstellen van het definitieve einde van de gasketel.
Klimaatspecialisten waarschuwen dat deze vertraging het halen van de Britse netto nul-doelstelling in 2050 ernstig in gevaar brengt. En ja — zo’n opmerking hoor ik tegenwoordig geregeld aan de bar bij De Drie Gezusters in Groningen.
Waarom lopen de warmtepompen nog niet storm?
- Hoge aanschafkosten: zelfs met subsidies blijft de initiële investering stevig.
- Ongenoeg getrainde installateurs: lange wachttijden en soms twijfelachtige installaties.
- Beperkte kennis bij consumenten: men weet vaak niet hoeveel besparing — of comfortwinst — een warmtepomp oplevert.
- Twijfels over effectiviteit: Bij oude stadswoningen of matig geïsoleerde panden zijn de resultaten wisselend.
Toch groeit het aantal installaties gestaag, mede dankzij royale subsidies vanuit de overheid. In de prakrijk vinden consumenten die switchen vooral voordeel in combinatie met zonnepanelen, helemaal nu stroom in piekuren meer waard wordt.
Hoe doet Nederland het eigenlijk?
Zeker in steden als Utrecht en Eindhoven merk ik dat warmtepompen aan terrein winnen — mede dankzij campagnes als ‘Van het Gas Af’ en lokale subsidies van bijvoorbeeld GroenLeven of de Rabobank-klimaatlening. Maar ook hier blijven de kosten en praktische bezwaren behoorlijke drempels.
Wat betekent dit voor u?
- Gaat u binnenkort uw cv-ketel vervangen? Oriënteer u tijdig — de subsidieregelingen veranderen regelmatig, zowel in het VK als in Nederland.
- Check of uw woning geschikt is: Vooral goed geïsoleerde huizen zijn klaar voor een warmtepomp. Woont u in een oud Amsterdams pand? Laat eerst een specialist meekijken.
- Let op regionale voordelen: Gemeenten als Nijmegen of Groningen bieden soms aanvullende subsidies bovenop landelijke regelingen.
Mijn advies: volg de ontwikkelingen, vergelijk offertes en houd rekening met eventuele langere wachttijden — zeker nu installatiebedrijven de handjes niet voor het uitkiezen hebben. Oh, en controleer altijd zelf de balans tussen investering en verwachte energiebesparing. Een klein rekenfoutje hierin kan een paar honderd euro schelen.
Kleine ‘wauw’-feit voor bij de koffieautomaat
Wist u dat warmtepompen op de Nederlandse markt in 2024 voor het eerst vaker zijn verkocht dan gasgestookte cv-ketels in nieuwe bouwprojecten? Wie weet is dit pas het begin van een lange duurzaamheidsgolf, ook als de Britten voorlopig wat gas terugnemen.