Stel je voor: je doet de deur open naar je woonkamer en ineens – zit daar een rat, bijna zo groot als een kat. Dit gebeurde recent niet in Amsterdam, maar in Redcar, Noord-Yorkshire, Verenigd Koninkrijk. Toch is het aanleiding om ook hier in Nederland even stil te staan bij de vraag: hoe groot kan het probleem worden, en wat kun je zelf doen?
Lokale politici in Engeland maken zich zorgen. Ze noemen het incident ‘zorgwekkend’ en pleiten voor strengere controle op knaagdieren. Een van hen – David Taylor – deelde op Facebook een foto van de reuzerat en schreef: “Hij is bijna net zo groot als een kleine kat. En dit is geen uitzondering meer.” Het klinkt bijna als een fragment uit een spannend boek, maar de situatie is bloedserieus.
Waarom duiken zulke grote ratten nu op?
Elke expert zal zeggen: voedselresten, warmere winters door klimaatverandering en toegankelijk afval trekken ratten aan – ook bij ons in de Randstad, Arnhem of Groningen. Daarbij zitten ze lang niet meer alleen in stegen of bij afvalcontainers: steeds vaker worden ze gespot in woonkamers, tuinen en zelfs schuurtjes. Een rat van boven een halve meter, inclusief staart, is inmiddels geen unicum meer.
Is het alleen een Brits probleem?
Dat zou te makkelijk zijn. In Nederland waarschuwen ongediertebestrijders als Rentokil en lokale GGD’s al jaren voor een toename van grote ratten, zeker rondom steden als Rotterdam, Utrecht en Eindhoven. Zelf heb ik in 2023 in Tilburg tijdens een wandeling ’s avonds ook een flinke exemplaar gespot – schrok ik me rot.
Volgens Britse berichtgeving komen deze “reuzeratten” vooral uit het riool. Ze halen daar makkelijk voer en groeien uit tot ware krachtpatsers. Sterker nog, in Frankrijk werd zeven jaar geleden zelfs een rat van een meter gevangen – meten is weten, zelfs de bestrijder kon het amper geloven.
Wat doen autoriteiten – en wat kunt u zelf?
- Preventie op 1: Gooi afval in goed afgesloten bakken. Niks trekt ratten zo aan als etensresten in open vuilnis of op straat.
- Binnenhuismaatregelen: Dicht gaten en kieren in muren of bij leidingen – ratten wringen zich overal tussendoor. Echt, ze hebben maar een opening van 2 cm nodig.
- Let op uw tuin: Vooral stadstuinen met composthopen – daar houden ze van.
- Meld ongedierte: Zie je veel ratten of sporen ervan? In veel gemeenten kun je via een app of site een melding doen, bijvoorbeeld via Meldpunt Rat in Amsterdam of bij de gemeente Rotterdam.
En als de rat er écht zit?
Probeer niet zelf te vangen – grote ratten zijn sterk en slim. Schakel een professionele bestrijder in. De gemeente Den Haag werkt bijvoorbeeld met erkende firma’s samen – snel en discreet.
Wist u dit?
- De bruine rat krijgt gemiddeld tot 10 jongen per nest – een ware rat-race dus.
- Een volwassen exemplaar klimt moeiteloos tot in de derde verdieping (!) via regenpijpen en muren.
- Volgens Artis groeien sommige ratten in het wild tot wel 60 centimeter – met staart.
Even schrikken dus, maar met een goede aanpak is het probleem in te dammen. In 2025 weten we beter dan ooit: alert zijn loont. Deel dit artikel gerust met buren – want ratten houden niet van grenzen!