Het falen van de afschermingsstructuur na een drone-aanval
Volgens het Internationale Atoomenergieagentschap (IAEA) kan de beschermende afschermingsmuur rond de site van de nucleaire ramp in Tsjernobyl niet langer haar taak vervullen om radioactief afval af te schermen. Deze achteruitgang werd veroorzaakt door een drone-aanval eerder dit jaar. De nieuwe veilige afscherming, die bekendstaat als de Nieuwe Veilige Omhulling (NSC), is bij de aanval in februari zwaar beschadigd geraakt en heeft daardoor haar belangrijkste veiligheidsfuncties verloren, waaronder het vermogen om radioactieve stoffen in bedwang te houden, aldus de IAEA in een verklaring.
Details van de aanval en de gevolgen
Ukrainische autoriteiten beschuldigden Rusland van het uitvoeren van de aanval op 14 februari, wat door het Kremlin werd ontkend. De aanval trof de NSC, wat resulteerde in een brand en schade aan de beschermende bekleding ervan, aldus de IAEA. De organisatie adviseert nu een ingrijpende renovatie van deze grote stalen structuur, die enkele jaren geleden werd gebouwd om de opruimingswerkzaamheden te ondersteunen en de veiligheid van de site te waarborgen, bijna vier decennia na het ernstigste nucleaire ongeluk in de geschiedenis.
Huidige staat en geplande herstelmaatregelen
De IAEA verklaarde dat tijdelijke reparaties aan het dak van de NSC zijn uitgevoerd, maar dat een volledige en tijdige restauratie essentieel blijft om verdere achteruitgang te voorkomen en de lange termijn nucleaire veiligheid te garanderen. Volgens de directeur-generaal van de IAEA, Rafael Mariano Grossi, is er geen blijvende schade aan de dragende structuren of de monitorsystemen van de NSC vastgesteld. De organisatie, die permanent aanwezig is op de site, blijft zich inzetten voor het ondersteunen van volledige herstelinitiatieven op het gebied van nucleaire veiligheid en beveiliging.
De historische context en de rol van Tsjernobyl vandaag
Tsjernobyl is de afgelopen jaren meerdere keren in de aandacht geweest vanwege de oorlog in Oekraïne. Bij de inval van Rusland in februari 2022 namen Russische troepen de controle over de kerncentrale en de omliggende gebieden, waarbij ze personeel gijzelden. Na meer dan een maand verlieten ze de site en gaven ze de controle weer over aan Oekraïense medewerkers. De NSC is een enorme, boogvormige stalen structuur, aangebouwd om Reactorkamer 4 af te schermen en radioactief materiaal binnen te houden. Gebouwd in 2010 en afgerond in 2019, is het ontworpen om 100 jaar mee te gaan en speelt het een cruciale rol in de beveiliging van de site.
Financiering en technische details
De totale kosten van het project bedroegen 2,1 miljard euro (3,68 miljard dollar), gefinancierd door meer dan 45 donorlanden en organisaties via het Chernobyl Shelter Fund. Volgens de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling was dit de grootste internationale samenwerking ooit op het gebied van nucleaire veiligheid. De constructie van de NSC wordt gezien als een technologische prestatie en symboliseert internationale inspanningen om de nucleaire risico’s onder controle te houden.
De achtergrond van de ramp en de blijvende risico’s
Op 26 april 1986 vond een explosie plaats in Reactorkamer 4 van Tsjernobyl, toen nog onderdeel van de Sovjet-Unie. De explosie verspreidde radioactiviteit over grote delen van Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland, met blijvende gevolgen. Meer dan 30 mensen kwamen om het leven in de stad Pripyat, en veel anderen lijden nog steeds aan symptomen van blootstelling aan radioactieve stoffen. Verdrongen defecten en verhoogde kankerratio’s onder de lokale bevolking blijven problematisch, aldus de IAEA en de Wereldgezondheidsorganisatie.