Volgens mij wordt niemand blij van ongewenste bezoekjes in de tuin — zeker niet als het gaat om beestjes die je oogst vernielen of zelfs ziektes verspreiden. Toch sluipen er vaak ongemerkt gasten als slakken, ratten, muizen, wespen of marters binnen. Vaak is dat het resultaat van een paar simpele fouten in het tuinieren. En eerlijk: daar stond ik vroeger zelf niet echt bij stil.
Met één kleine misser trek je zo slakken en andere ongenode dieren naar je tuin. Die ellende wil je voorkomen, geloof me. Laten we het samen helder krijgen: wat kun je beter níét doen als je je tuin fris, gezond en veilig wilt houden?
Compost naast het hek of huis: een ongenode gastenlijst
Composteren is een geweldig idee. Je bespaart afval, voedt de bodem en bent lekker duurzaam bezig — dat voelt goed! Maar een verkeerd geplaatste composthoop kan je tuin juist heel wat problemen bezorgen. Zet je ‘m te dicht tegen de schutting of de gevel? Dan maak je een paradijs voor slakken, muizen, ratten en zelfs marters. Die gek op restjes midden in een warm hoekje.
Slakken en huisjesslakken komen massaal af op rottende plantresten. Eerst feesten ze op je compost, en een dag later doen ze zich tegoed aan je sla of petunia’s. Intussen zoeken knaagdieren als ratten, muizen, marters warme plekjes met etensresten. En je raadt het al — zo’n compostplek naast het hek nodigt hen elke nacht uit tot een feestje, terugkomen gegarandeerd. Je wilt hun rommel (en ziektes!) echt niet in je tuin.
De risico’s zijn serieus: van besmetting met salmonella, leptospirose, tularémie tot lymfocytair choriomeningitis. In warme zomers lokt een vieze compost bovendien een leger aan vliegende insecten — wespen, vliegen — waar niemand op zit te wachten. Extra opletten dus voor wie kinderen of (stiekem aardig wat) allergieën in huis heeft.
Een slecht verzorgde composthoop verandert je tuin ongemerkt in een snackbar voor ongewenste dieren.
Voerplekken en etensresten: goedbedoeld maar vaak drama
Nederlanders houden van de natuur — dat zie je overal. Maar soms gaat helpen de dierenwereld net de verkeerde kant op. Bijvoorbeeld wanneer brood, pasta of groenten op het gras worden gegooid voor ‘de vogeltjes’ of egels. Zelf betrapte ik me laatst nog op de neiging om oud brood buiten vrijwel achteloos te strooien. Maar eerlijk: dat kan juist schadelijk zijn.
Buiten bederven etensresten razendsnel. Dan wemelt het van de schimmels, bacteriën en trek je niet vogels aan, maar vooral ratten, eksters en slakken. Zelfs egels en vogels kun je er flink ziek mee maken, zeker in de warme maanden. Het risico op besmetting is veel groter dan velen denken.
Hoe bewaar je tuinafval wél goed? Zo plaats je een compostvat veilig
Om problemen te voorkomen, is het slim je tuinafval altijd zorgvuldig te verwerken. Gelukkig is composteren makkelijk goed te doen — als je let op een paar belangrijke punten.
Een dichte compostbak langs het hek? Dat blijft vragen om problemen in de buurt.
Neem altijd een goede, afsluitbare compostbak. Het liefst eentje met onderin ventilatie — daardoor broeien restjes minder snel en het schuift minder ongedierte aan. Kies een plek in de (half)schaduw, dus liever niet pal in de zon en beslist niet direct naast het hek.
- Zet je compostvat in de schaduw – bijvoorbeeld onder een flinke appelboom. Zo zakt het niet uit door de hitte en droogt het niet uit.
- Houd afstand van het hek – mik zeker een meter of twee tussen schutting en je compostbak.
- Nooit op beton – direct op de aarde werkt het beste. Zo kunnen regenwormen hun werk doen en blijft de kringloop gezond.
- Let goed op wat je erin gooit: géén vlees, vis, vet, gekookt voedsel of botten. Dat zijn voor insecten en ratten precies de snacks die je niet wil serveren.
Volg je deze stappen? Dan bespaar je jezelf heel wat bezoek van slakken, muizen en wespen. Want dat gejojo met compost langs de schutting — ik zie het nog steeds bij buren in Haarlem-Noord — is echt uit de tijd. Tijd voor een slimme, schone tuin.