Jarenlang legden veel Nederlandse tuiniers onderin de bloempot een laagje stenen of keramiekscherven om waterafvoer te bevorderen — maar werkt dat eigenlijk wel?

Te veel water in een bloempot zorgt voor narigheid: wortelrot ligt op de loer, planten worden ziek en je favoriete vioolbladplant ziet er ineens belabberd uit. Misschien herkent u het: al tientallen jaren kreeg ik van vrienden en kennissen het advies om een laagje grind, potscherven of kleikorrels onder in de pot te leggen. Maar wist u dat deze klassieker uit de tuinwereld inmiddels achterhaald is? Nederlandse experts waarschuwen dat het juist averechts werkt.
Het idee achter de stenen-truc is simpel: overtollig water zou sneller weglopen. Maar onderzoek van onder andere de Wageningen Universiteit en Amerikaanse collega’s laat zien dat het de doorstroming juist belemmert. Door zo’n neppe ‘drainagelaag’ sijpelt water langzamer weg — met nattere wortels tot gevolg.
Misschien ook relevant voor u:
- Augustus in de moestuin: dit zijn dé 10 gewassen die nu waanzinnig goed aanslaan
- Nooit meer droge potgrond: met deze waterfles-truc blijft uw plant een week fris
Wat gebeurt er als u stenen, grind of kleikorrels gebruikt?
Als u water geeft, ontstaan er grofweg twee zones in de potgrond: de verzadigde zone onderin waar alleen water zit, en de onverzadigde zone erboven, waar water én zuurstof samenkomen. Precies die mix is cruciaal voor de wortels. Maar zodra u een laag stenen of korrels toevoegt, verschuift de natte zone omhoog. Het gevolg? Minder lucht bij de wortels, natte voeten voor de plant — en wie ooit een pot met slappe wortels heeft omgekiept, weet dat het funest is.
Binnenpotten en drainagegaten: eenvoud werkt het beste
Gelukkig is de oplossing typisch Nederlands: gewoon één of meer gaten onderin de pot. Daar kan overtollig water vlot uit druppelen, zonder fratsen met potscherven. Bekende tuinexpert C.L. Fornari — zij publiceerde het boek Koffie voor rozen… en 70 andere wijdverbreide tuinmythes — is duidelijk: “iets op de bodem van een bloempot leggen is nooit een goed idee”.
Nog erger eigenlijk: steentjes of scherven kunnen zelfs het drainagegat blokkeren. Zo loopt het water niet eens meer weg en krijgt de wortelkluit geen lucht. Heeft u een mooie sierpot zonder gaatje? Gebruik dan gewoon een binnenpot met gaten – dat werkt prima en u houdt het esthetisch netjes.
Zelf een gat boren in keramiek of plastic potten? Gaat prima met een simpele tegeldrill, maar let wel ff goed op uw vingers. En echt: een enkel gat doet wonderen voor gezonde, sterke wortels.
Samenvattend: stenen of korrels onderin zijn niet nodig — sterker nog, ze maken het erger. Zorg voor drainagegaten, vermijd natte voeten en uw planten blijven kerngezond, ook op regenachtige Hollandse dagen.