
Het moment is aangebroken: volgens een vernieuwde EU-richtlijn moeten oude tl-buizen met kwik echt met pensioen. Het verbod geldt officieel al, maar wist u dat er nog enkele uitzonderingen zijn? Zo omzeilt u de nieuwe regels slim en verantwoord.
Dit jaar gaat Nederland – samen met de rest van Europa – afscheid nemen van alle kwikhoudende tl-verlichting. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zijn er bijna 15 miljoen van dit soort armaturen verspreid over het land. U vindt ze vooral in scholen, bedrijven, fabrieken maar – laten we eerlijk zijn – ook nog steeds boven veel aanrechten en in menig schuur thuis.
Het verbod is van kracht sinds 24 februari 2023.
Daarom zijn tl-buizen met kwik nu verboden
Waarom moest dit nu echt gebeuren? Het simpele antwoord: kwik is een van de meest schadelijke milieutoxines die we kennen. Dit zware metaal vormt niet alleen een risico voor de natuur maar zeker ook voor onze gezondheid. Het probleem is dat kwik zich via dampen makkelijk verspreidt door de lucht en uiteindelijk terechtkomt in bodem, water én organisme – en het breekt nauwelijks af.
De Europese Unie werkt sinds 2006 aan een stapsgewijze uitfasering. De meeste toepassingen zijn inmiddels al reglementair verdwenen, maar voor sommige lampen en buizen mocht het gebruik tot voor kort blijven bestaan – alternatieven waren er immers niet in overvloedige mate, en energiezuinig was het vaak ook niet.
Nu is dat anders: led-verlichting is niet alleen veel efficiënter maar ook vriendelijker voor zowel milieu als portemonnee.
Peter Bennich, adviseur bij het Nederlandse Energieagentschap, rekent in een interview met Nu.nl duidelijk voor: “Het stroomverbruik daalt met zo’n 50 procent in vergelijking met traditionele tl-buizen.”
Wanneer hoeft u uw oude buizen niet direct te vervangen?

Hoewel de officiële boodschap is: zo snel mogelijk overstappen, zijn er geen boetes of sancties als u uw oude tl-buizen laat zitten. Dus – boven het aanrecht, in de garage of zelfs op kantoor mag u ze laten hangen tot ze kapot gaan. Winkels en distributeurs mogen hun bestaande voorraad ook gewoon nog verkopen.
Wat wel belangrijk is: lever kapotte of oude buizen met kwik altijd in bij een gemeentelijke milieustraat of het lokale afvalpunt. Zomaar bij het restafval gooien is een no-go.
— “Als u tl-lampen met kwik vervangt, breng ze dan voorzichtig naar de milieustraat en zorg dat ze niet breken,” benadrukt Bennich. Zelfs een kleine lekkage kan immers lokaal schade veroorzaken. Even opletten dus – en misschien meteen tijd voor een kop koffie bij de buurtsuper?