Muizen en andere knaagdieren zijn waarschijnlijk niet de huisdieren waar u op zit te wachten in uw tuin of woning. Deze kleine dieren kunnen namelijk flink wat schade aanrichten — dat weet ik uit eigen ervaring. En verrassend genoeg begint de jaarlijkse ‘verhuizing’ van muizen van de velden naar onze huizen weer.

Muizen kunnen soms ongemerkt veel schade aanrichten aan uw woning of schuur. Niet alleen laten ze vieze geuren, kapotte spullen en nesten of holen achter, ze kunnen ook ziektes verspreiden. En zeg nou zelf — niemand wordt blij van muizen in huis. Maar voordat ze daadwerkelijk binnen zitten, geven ze vaak signalen. Hoe merkt u dat muizen eraan komen? En wat doet u eraan? Hieronder alles wat u nu moet weten in 2025, met praktische tips speciaal voor Nederland.
Waarom trekken muizen elk jaar stad en land in?
Net als spreeuwen trekken muizen en ratten elk najaar massaal richting onze huizen. Dit gebeurt elk jaar — niet omdat ze zo graag bij de mensen zijn, maar uit pure overlevingsdrang. De belangrijkste factoren?
- Kou: Zodra het herfst wordt en het Friese land afkoelt, zijn de schuren en open velden niet warm genoeg meer voor muizen. Ze zoeken beschutting tegen de kou — en uw huis is dan net een gratis hotel.
- Schaarste aan voedsel: Buiten zijn er in de herfst amper meer zaden, bessen of insecten te vinden — dus trekken muizen richting plekken waar wel eten is: woningen, schuren, zelfs de opslag bij Appie of de lokale kaasboer.
kortom — warmte en eten trekken muizen richting menselijke bewoning. En dat gebeurt steeds vroeger, want de Nederlandse winters zijn tegenwoordig grilliger dan vroeger.

Muizen zoeken beschutting en voedsel bij mensen thuis — beeld: Shutterstock
Hoe voorkomt u dat muizen zich bij u nestelen?
Goede voorbereiding is het halve werk. Wilt u geen ongenode gasten zoals muizen, ratten of zelfs woelmuizen? Dan zijn deze tips voor ieder huis in Nederland werkelijk essentieel:
- Houd het schoon: Eten laten slingeren is vragen om overlast. Bewaar etenswaren (denk aan nootjes, muesli, crackers) in afgesloten bakken of blikken. Laat geen kruimels liggen, maak prullenbakken regelmatig leeg — vooral etensresten! Muizen zijn dol op granen, noten en zelfs gedroogd fruit.
- Maak kieren dicht: Wist u dat een muis door een opening van 6 tot 7 millimeter past — zo groot als een potlood? Check kieren en gaten rond deuren, ramen, leidingen, ventilatieroosters. Dicht ze met staalwol, kit of metalen gaas. Dit scheelt tientallen muizen binnen een seizoen.
- Gebruik natuurlijke afweermiddelen: Muizen houden totaal niet van sterke geuren zoals munt, eucalyptus, citroenmelisse of lavendel. Overweeg kruidenplantjes op plekken waar muizen binnen kunnen komen. Een geurstokje met munt bij de voorraadkast werkt soms verrassend goed.
- Regelmatige controle: Kijk na de zomer wat vaker in voorraadkasten, onder de gootsteen en achter het witgoed. Spot u sporen, pak dan meteen door.

Muizen passen zelfs door de kleinste kiertjes — foto: Shutterstock
Hoe herkent u dat muizen uw huis uitgekozen hebben?
Muizen zijn niet dom — ze bewegen zich meestal heel onopvallend. Dus signalen herkennen is belangrijk, zeker voordat de hele familie zich vestigt. Waar let u op?
- Kleine hoopjes keutels: Lijken op rijstkorrels. Vindt u ze in de provisiekast, let dan extra op.
- Aangevreten spullen: Muizen knagen aan alles: snoeren, meubels, verpakkingen. Ziet u kleine knaagsporen, dan zijn ze dichtbij.
- Geluiden ’s nachts: Krabben, piepen, zacht geritsel — vooral als alles stil is. Dat zijn typische muizengeluiden.
- Nestjes en holletjes: Het kan een hoopje papier, stof of isolatiemateriaal zijn op gekke plekken. Soms vindt u ineens een verborgen muizennest achter de koelkast — geloof me, het ruikt niet lekker.
Merkt u een (of meerdere) van deze signalen op? Schakel dan zo snel mogelijk een lokale ongediertebestrijder in — bijvoorbeeld uit Utrecht, Groningen of een kleinere speler zoals Muizenservice.nl. Zelf doen kan, maar professionals zijn vaak sneller en effectiever.