Sta hier even bij stil: bijna 300.000 kronen voor zes simpele kopjes uit Zweden. Onlangs werd dat bedrag betaald door een enthousiaste verzamelaar voor een zeldzaam setje Upsala-Ekeby-kopjes. Heeft u misschien zulke kopjes — of iets dat erop lijkt — ergens staan? Tijd om op zolder te gaan neuzen.
Upsala-Ekeby: Meer dan alleen keramiek
Het verhaal achter Upsala-Ekeby is er een die velen in Nederland niet kennen, maar in Scandinavië steevast tot een glimlach leidt. Opgericht in 1886, net buiten het Zweedse Uppsala, begon Upsala-Ekeby als een bescheiden steenfabriek. Tussen 1917 en 1970 groeide het bedrijf uit tot de grootste tegelproducent van Noord-Europa — van enorme open haarden tot vrolijk gekleurde keukentegels.
En juist rond de jaren dertig maakte Upsala-Ekeby de stap naar kunstzinnig aardewerk. Denk aan vazen, schalen en – natuurlijk – servies. In 1936 werd de bekende Gefle Porselein Fabriek toegevoegd, enkele jaren later ook Karlskrona Porslinsfabrik. Uiteindelijk nam Upsala-Ekeby zelfs Rörstrand, Reijmyre en Kosta Boda over. In Nederland zijn die namen misschien niet overal bekend — maar onder verzamelaars zijn het klinkende merken. Alles voor het perfect gedekte tafel kwam samen bij één groep. In 1978 stopte de productie weliswaar, maar het erfgoed leeft voort. ongeveer 600 medewerkers verloren toen hun baan.
Al is de fabriek gesloten, de keramiek is springlevend. Tijdens de bloeitijd — vooral tussen de jaren 40 en 70 — werd het Zweedse huis gevuld met dit unieke servies. Vazen, bloempotten, dierenbeeldjes en ja: kopjes. Je vindt ze nog altijd in menige kringloopwinkel, zomerhuisje of misschien zelfs ergens achterin het keukenkastje.
Wie waren de grote namen achter Upsala-Ekeby?
Niet alleen het merk, ook de ontwerpers zijn vandaag de dag hot op de verzamelmarkt. Anna-Lisa Thomson, Ingrid Atterberg, Mari Simmulsson, Hjördis Oldfors — het zijn grote namen bij liefhebbers. En laten we Vicke Lindstrand, Carl Malmsten en Arthur Percy niet vergeten. Sommige gezinnen bewaren nog kopjes of vazen “van oma”, zonder te weten dat er zo’n bijzonder verhaal achter schuilgaat.
Wat is uw oude porselein waard?
De productie mag dan al sinds 1978 verleden tijd zijn — het aardewerk van Upsala-Ekeby is actueler dan ooit. Retroporselein breekt records op veilingsites. In augustus 2022 werd op Tradera — het Scandinavische Marktplaats — bijvoorbeeld een set van zes kopjes en acht schotels uit de serie Delila voor maar liefst 270.000 kronen afgehamerd. Dat zijn bedragen waar je stil van wordt.
Deze hype is niet zomaar uit de lucht komen vallen. Zweedse kopjes in ‘retro’-stijl zijn anno 2025 mateloos populair. Door de enorme toename van thuisblijvers, vintage koopjesjagers én het feit dat Zweden design wereldwijd in de smaak valt, stijgen de biedingen snel.
Sofia Hagelin — woordvoerder van Tradera — bevestigde in 2022 al wat nu duidelijk trend is: “De prijzen van Zweeds retroporselein gaan fors omhoog. In de eerste helft van het jaar zijn de gemiddelde biedingen met bijna 20% gestegen vergeleken met het jaar daarvoor.” Kopjes van Upsala-Ekeby en Gefle voeren steevast de veiling-toplijsten aan. Ook Rörstrand en Gustavsberg doen het uitstekend. Met name de minder gangbare series uit de jaren 50 en 60 brengen het meeste op. Het is dus een uitgelezen moment om uw verzameling te laten taxeren — of juist nog even vast te houden, want de prijzen stijgen nog steeds.
5 andere opvallend dure porselijnveilingen op Tradera
- 1. Upsala-Ekeby Gefle, Furuvik – 82.300 SEK
- 2. Gefle, Tulip – 80.000 SEK
- 3. Rörstrand, Canaria – 51.828 SEK
- 4. Gustavsberg, Tahiti – 42.000 SEK
- 5. Gefle, Pärlhyacint – 39.200 SEK
Tip: Zo herkent u waardevol Zweeds servies
- Controleer de onderkant op stempels (bijv. “Upsala-Ekeby”, “Gefle” of “Rörstrand”)
- Let op handgeschilderde details en signaturen
- Bepaal de periode aan de stijl, vooral de felle kleuren uit de jaren 50 en 60 zijn geliefd
- Raadpleeg lokale experts, bijvoorbeeld gespecialiseerd in Scandinavisch design — in Amsterdam zit bijvoorbeeld Studio Harmen
Heeft u na het lezen ineens zin om die oude kast bij opa te openen? U bent zeker niet de enige. Het zou zomaar kunnen dat een vergeten kopje uit Zweden niet alleen herinneringen, maar ook serieuze euro’s waard blijkt.