Een zomeravond met vrienden op het balkon of in de tuin — dat zijn de kleine geluksmomenten waar men in Nederland juist nu in 2025 zo naar verlangt. Alleen, het bekende probleem duikt altijd weer op: muggen verstoren de rust. Veel mensen grijpen dan naar sprays of wierookkaarsen, maar wie kent het niet — geïrriteerde huid of zelfs benauwdheid door al die chemie.
Gelukkig is er een veel natuurlijkere én mooiere oplossing. Planten en kruiden met een natuurlijke muggenwerende werking maken niet alleen je balkon gezelliger, ze zijn vaak ook vriendelijker voor je portemonnee en de natuur. En ja: ze zijn écht effectief — dat merk ik zelf elk seizoen opnieuw.
De paarse koningin: lavendel
Lavendel verdient zonder twijfel een plaats aan de top. De aromatische geur doet veel Nederlanders denken aan Zuid-Frankrijk — kalmerend voor mensen, maar muggen, vliegen en motten blijven liever uit de buurt. En eerlijk? De diep paarse kleur is een aanwinst voor iedere tuin en zelfs voor een simpel vensterbankje.
Lavendel is verrassend makkelijk te onderhouden — zeker voor beginnende tuiniers. Zorg voor een zonnige plek en een wat drogere bodem en je hebt er weinig omkijken naar. Heb je te veel geoogst? Drogen maar, in kleine zakjes stoppen en in kledingkasten hangen — dat helpt tegen motten en houdt je textiel fris.
Niet alleen muggen, ook motten houden niet van lavendel — en het ruikt nog lekker ook.
Frisse alleskunner: munt
Wie kent ‘m niet uit de horeca van Rotterdam of Utrecht: munt! Onmisbaar in drankjes op een zomerse dag — maar ook een ijzersterke verdediging tegen muggen. Vooral pepermunt en watermunt werken goed; de scherpe geur is voor muggen gewoon te veel van het goede.
Zelf vind ik munt ideaal voor in potten: die neem je zonder moeite van je balkon mee naar de tuin, of zelfs binnenshuis op de vensterbank van je keuken. Let wel op — munt groeit als een malle, dus houd ‘m een beetje in toom. Tip: een muntblaadje over je huid wrijven na een muggenbeet geeft vaak direct verkoeling.
Rozemarijn en tijm: onmisbaar duo
Koken met verse kruiden — vooral bij BBQ’s of op de camping bij Zandvoort — is zo’n typisch zomers genoegen. Maar wist je dat rozemarijn en tijm ook prima natuurlijke muggenwerende planten zijn? Het sterke aroma wordt door insecten niet gewaardeerd.
Beide soorten willen zon en een goed doorlatende grond. Rozemarijn groeit goed in potten onder een raam; tijm kruipt juist graag langs tuinranden. Gedroogde takjes rozemarijn werken binnen ook tegen muggen, en tijm verzacht net als munt insectenbeten als je even niks anders bij de hand hebt.
(On)opvallende basilicum
Basilicum is typisch zo’n plant die niet alleen past bij je spaghetti van De Marchi, maar ook muggen verjaagt. Vooral soorten als citroenbasilicum of kaneelbasilicum ruiken onaangenaam voor vliegen en muggen. Zaai ze op het balkon of het Amsterdamse vensterbankje — als je de toppen afknijpt, krijg je een fijne compacte plant die flink groeit.
Zet basilicum altijd lekker in het licht en warm — dat maakt ‘m blij en productief. Ook in een bloembak op je balkon doet hij het verrassend goed.
Basilicum: multifunctioneel in de keuken én als natuurlijke insectenverjager.
Enkele minder bekende planten om muggen te weren
Naast de bekende kruiden zijn er ook verrassende alternatieven die in Nederland goed aanslaan — zelfs op minder zonnige dakterrassen in Leiden of Groningen. Hier mijn favorieten:
- Citroengras (Lemongrass) – Echt een power-plant: de frisse citroengeur houdt veel soorten ongedierte uit de buurt. Makkelijk in onderhoud, groeit razendsnel tot wel twee meter hoog, zowel in pot als direct in de tuin.
- Citroenmelisse – Heeft een herkenbare citrusgeur die muggen afstoot. Net als munt breidt hij zich snel uit. Geschikt voor elke grondsoort — dus pas op voor ongewenste verspreiding.
- Kattenkruid (Nepeta) – Weinig mensen weten dat dit niet alleen katten blij maakt. Het geurtje verdrijft muggen, kakkerlakken en zelfs termieten. Zowel in de volle grond als in een pot is het een fijne keuze.
- Oost-Indische kers (Tropaeolum) – Feloranje bloemetjes die niet alleen vrolijk staan, maar je ook beschermen tegen vlooien, kevers en muggen.
Praktische tips voor het beste resultaat
- Plaats planten dicht bij je favoriete zithoek of op de tafel.
- Combineer verschillende soorten voor een mooi én effectief geheel.
- Als er tóch een mug komt: gebruik verse blaadjes munt of tijm op de prikplek.
- Let bij mediterrane soorten altijd op voldoende zon en geen natte voeten — anders gaat het mis.
Het mooiste: al deze planten vind je gewoon bij Intratuin, GroenRijk of de wekelijkse markt in jouw buurt. En ja, het verschil merk je direct — niet alleen minder muggen, maar vooral ook véél meer sfeer op je balkon of in je tuin.